W tym artykule zostaną omówione szacunki i statystyki na temat ADHD pozyskane z ogólnodostępnych źródeł, oraz wyniki anonimowej ankiety przeprowadzonej przez nasz portal na grupie 190 osób.
W zależności od kryteriów stosowanych podczas badania, zaburzenia związane z ADHD diagnozuje się u 1-7% dzieci (DSM-IV – 6-7%(1) , ICD-10 – 1-2%(2) ). Wyniki są podobne, niezależnie od regionu świata, rasy czy kultury.
W Polsce 5-6% dzieci ze zdiagnozowanym ADHD jest leczona farmakologicznie, na świecie ten odsetek wynosi 10%.
ADHD jest diagnozowane dwukrotnie częściej u chłopców niż dziewcząt(3) i około 1,6 raza częściej u mężczyzn niż u kobiet(4) . Wynika to z tego, że kryteria diagnostyczne zostały utworzone na podstawie symptomów u chłopców. Konsekwencją tego jest rzadsze, lub późniejsze diagnozowanie kobiet.
Od 30 do 50% osób, u których zdiagnozowano ADHD w dzieciństwie, przejawia niektóre lub wszystkie cechy tego zespołu również w dorosłości. Oznacza to że ADHD może dotyczyć od 2 do 5% dorosłej populacji(5)(6)(7) .
Szacuje się że jedynie 1/5 osób dotkniętych tym zaburzeniem jest diagnozowana.
Dzieci z ADHD są bardziej aktywne niż ich rówieśnicy, co skutkuje wielokrotnie większymi trudnościami w koncentracji. Te wyzwania mają bezpośredni wpływ na ich codzienne życie, w szczególności w kontekście edukacyjnym.
Wyszukiwania hasła ADHD w Google osiągają szczyt między 23:00 a 03:00. Ta tendencja jest interesująca, ponieważ łączy się z przesunięciem cyklu dobowego często występującym u osób z ADHD.
Dodatkowo, od wielu lat jest zauważalny trend wzrostowy wyszukiwań dla hasła „ADHD”. Na przestrzeni tylko ostatnich 3 lat, widoczny jest czterokrotny wzrost wyszukiwań tego hasła.
Ten trend napawa optymizmem i świadczy o rosnącej świadomości społecznej.
Badanie zostało przeprowadzone online, anonimowo, na grupie 190 dorosłych użytkowników.
Z oryginalną ankietą można zapoznać się tutaj.
Wiek:
Spośród uczestników badania wyłoniły się takie grupy wiekowe:
Płeć:
Spośród całej grupy przebadanych osób, 71% (135) zadeklarowało się jako zdiagnozowane z ADHD.
Pozostała grupa 55 osób podejrzewa u siebie ADHD, z czego 95% rozważa zdiagnozowanie się.
Zapytaliśmy ich „Jakie powody sprawiły, że nie zdecydowałeś/aś się na diagnozę?”
Najczęściej podawanymi przyczynami były:
Pokazuje to jasno że kluczowym problemem są ceny specjalistów, a warto wspomnieć że koszt wizyty u psychiatry waha się od 180 do 350 zł za 40 min konsultacji.
Specjaliści diagnozujący ADHD u osób dorosłych raczej oscylują w górnym pułapie tych kwot, a kompletna diagnoza wymaga kilku takich wizyt.
Osoby z grupy ze zdiagnozowanym zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (zdecydowana większość ankietowanych), otrzymała kolejne pytania:
Z jakich form wsparcia korzystasz/korzystałeś(aś)?
(formularz wielokrotnego wyboru)
Formularz pozwalał również na wpisanie własnych odpowiedzi, które można uśrednić i sprowadzić do medytacji i wsparcia bliskich osób.
Powyższe wyniki pokazują że najczęściej wybieranymi metodami radzenia sobie z ADHD są farmaceutyki oraz terapia. Co jednak bardziej interesujące – na trzecim miejscu znajduje się prowadzenie kalendarza, co daje jasno do zrozumienia że jest to jeden z lepszych sposobów radzenia sobie z tym zaburzeniem.
Kolejnym pytaniem które zadaliśmy grupie zdiagnozowanych, było:
W jakich aspektach najmocniej objawia się Twoje ADHD?
(formularz wielokrotnego wyboru)
Formularz pozwalał również na wpisanie własnej odpowiedzi. Każda z 7-miu pozostałych odpowiedzi dotyczy pojedynczych ankietowanych, a ich treść pokrywa się z w.w. punktami (zostały napisane w innej formie). Ze względu na ich niską wartość statystyczną i to, że nie jesteśmy w stanie zweryfikować czy osoby wpisujące własną odpowiedź zaznaczały również inne z dostępnych punktów, zdecydowałem nie uwzględniać tych odpowiedzi w statystykach.
Wyżej wymienione statystyki wyraźnie nam pokazują, że osobom z ADHD najbardziej doskwierają problemy z koncentracją, pamięcią, ciągłe uczucie niepokoju i problemy z planowaniem. Pozostałe problemy również nie mogą być bagatelizowane. Przykładowo grupa 59 osób deklarujących brak kontroli finansowej, stanowi aż 43,7% badanych.
Następnym pytaniem zadanym osobom zdiagnozowanym z ADHD było:
„Czy leczysz/leczyłeś(aś) się na depresję?” – na które twierdząco odpowiedziało 73% ankietowanych (100 osób).
Pewne źródła donosiły o tym, że przeciętna osoba dorosła z ADHD zanim dostanie diagnozę, jest leczona średnio siedmioma różnymi antydepresantami (!). Postanowiliśmy to zweryfikować za pomocą kolejnego pytania, skierowanego tylko do grupy zdiagnozowanej, leczonej na depresję (100 osób):
„Ile różnych leków na depresję przyjmowałeś/łaś?”
Średnia z tej grupy daje nam 3,43 leku na osobę. Warto jednak zauważyć że ta liczba stanowi średnią zarówno dla osób przed, jak i po diagnozie ADHD. Aby jednak faktycznie zbliżyć się do warunków opisanych w w.w. sformułowaniu, powinniśmy do statystyk dodać pozostałych 35 ankietowanych, którzy są zdiagnozowani z ADHD, ale nie leczą, ani nie leczyli się na depresję. Wtedy wynik 3,43 spada do 2,54 na osobę.
W świetle tych danych, prawidłowym będzie sformułowanie:
Przeciętna osoba dorosła z ADHD, biorąca udział w naszej ankiecie, przyjmuje lub przyjmowała 2-3 różne leki na depresję.
Wyraźnie to pokazuje, że „przeciętnie 7 leków jeszcze przed diagnozą” jest mało prawdopodobne.
Mimo tego, wyraźnie widać, że depresja stanowi poważny problem wśród osób z ADHD.
35% ankietowanych osób z ADHD, u których pojawiła się depresja, deklaruje że była ona pomylona z ADHD. Osoby te mogłyby obyć się bez antydepresantów, gdyby zostały prawidłowo zdiagnozowane!
U pozostałych 65% depresja jest, lub była zaburzeniem współistniejącym.
Ostatnim z zadanych pytań, było pytanie otwarte:
„W jaki sposób radzisz sobie z ADHD?” Na które odpowiedzi udzieliło 79 ankietowanych.
Poniżej cytujemy kilka wybranych, anonimowych odpowiedzi:
Pracuję jako psycholog i psychoterapeuta więc kluczowe jest dla mnie utrzymanie skupienia na rozmowie przez 50 minut sesji i zapamiętywanie co w związku z ADHD było mocno utrudnione, bo potrafiłam się skupić tylko wtedy gdy pojawiało się coś co wzbudzało dużo emocji, w innym wypadku rozpraszałam się co chwilę i bardzo trudno mi było wyciągać wnioski z całości spotkania - tę trudność w całości rozwiązały na ten moment leki. Poza tym różne inne cechy związane z ADHD i wcześniej omówione na własnej terapii raczej pomagały mi w pracy i były dodatkowym zasobem.
Leki, doraźna terapia, podcasty, zapisywanie zadań do wykonania na dany dzień/moment i skreślanie ich po kolei, zwiększanie świadomości na temat zaburzenia, leczenie współistniejących stanów depresyjnych, wprowadzanie zmian w codziennym funkcjonowaniu, wyrabianie rutyny etc., korzystanie z aplikacji do odliczania czasu
niestety nie radzę sobie, żeby wypełnić jakikolwiek obowiązek polegam na stresie i adrenalinie związanymi z robieniem wszystkiego na ostatnią chwilę
Zachęcam do zapoznania się z artykułem „Jak radzić sobie z ADHD? – 14 prostych porad”
Aktualnie prowadzimy nową, zaktualizowaną ankietę. Jeśli masz zdiagnozowane ADHD lub je podejrzewasz, to zapraszamy do udziału w niej pod tym linkiem.
Serdecznie dziękuję Stowarzyszeniu Attentio, dzięki którego uprzejmości, mogłem udostępnić ankietę na grupie „ADHD u dorosłych„
(1) Vos i in. 2015 ↓, s.v. „ADHD”
(2) Cowen, Harrison i Burns 2012 ↓, s. 546, 654–656, 688.
(3) Willcutt E.G., The Prevalence of DSM-IV Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder: A Meta-Analytic Review, „Neurotherapeutics”, 9 (3), 2012, s. 490–499, DOI: 10.1007/s13311-012-0135-8.
(4) Association A.P. (red.), Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5-TR™, Fifth edition, text revision, Washington, DC: American Psychiatric Association Publishing, 2022, ISBN 978-0-89042-575-6.
(5) Kooij i in. 2010 ↓, s. 3–4.
(6) Bálint i in. 2008 ↓, s. 324–335.
(7) Ginsberg i in. 2014 ↓, s. 2.
ADHD najczęściej diagnozuje się w wieku szkolnym, między 6 a 9 rokiem życia.
Dzieci z ADHD są znacznie bardziej aktywne i mają trudności z koncentracją, co utrudnia im naukę i przestrzeganie zasad szkolnych.
Tak, ale tylko 5-10% dzieci z ADHD wymaga leczenia farmakologicznego. Ważna jest również terapia behawioralna i wsparcie edukacyjne.
Wyszukiwania są popularne w nocy, co może być związane z przesunięciem cyklu dobowego, typowym dla osób z ADHD. Wskazuje to na potrzebę informacji i wsparcia w nietypowych godzinach.
Tak, diagnozowanie ADHD wzrosło, częściowo ze względu na większą świadomość i lepsze metody diagnozy.
Ten artykuł nie stanowi porady zdrowotnej. Jeśli podejrzewasz ADHD u siebie, bądź u znajomej osoby, to pamiętaj że jedyną drogą do diagnozy jest konsultacja ze specjalistą!
Szukasz wsparcia lub osób podobnych do Ciebie? Zapraszam na zamkniętą grupę na facebooku, dedykowaną osobom dorosłym z ADHD!
Zachęcamy do wzięcia udziału w krótkiej, anonimowej ankiecie na temat ADHD:
Dopaminowy.pl to nie tylko portal poświęcony problematyce ADHD. To również społeczność osób, których dotyczy to zaburzenie.
Zapraszam na social media, a w szczególności do grupy na FB:
Copyright © 2024 Dopaminowy.pl – Wszystkie prawa zastrzeżone.
